در این مقاله قصد داریم به چگونه اتاق را عایق صدا کنیم بپردازیم، از سروصدای بیرون خسته اید؟ صدای همسایه ها واقعا شما را کلافه کرده؟ در خانه موسیقی تمرین می کنید و نمی خواهید صدای شما آرامش را از همسایه ها بگیرد؟
چرا صداها در شب بلندتر به نظر می رسند؟
ابتدا باید سطح سر و صدایی که از دیوار اتاق خواب می آید را تعیین کنیم. شایان ذکر است که هر صدایی که در شب شنیده می شود اغلب می تواند حتی بلندتر به نظر برسد. بدون سر و صدای پسزمینه و حواسپرتیهایی که در طول روز شنیده میشوند، زمانی که در اطراف ما تاریک و ساکت است، ما به سر و صدا حساستر هستیم. همینطور، هنگامی که صدایی شنیده می شود، تمایل داریم بیشتر به آن گوش دهیم، که همینطور می تواند صدا را بلندتر به نظر برساند.
عایق کاری صدا یعنی «ساخت و ساز»
برای عایق کاری حداکثری اتاق یا محیط تمرین چاره ای جز ساخت و سازِ آن ندارید. همانطور که جلوتر خواهید خواند این کار صرفاً با آویزان کردن جاذب های صدا بر روی دیوارها دست نیافتنی است.
کارهایی چون تعبیۀ مواد عایق در دیوار یا استفاده از دیوارهای ضد صدا مستلزم ابزارها و مهارت هایی است که ممکن است نداشته باشید. قصد ما در این مقاله صرفاً اطلاع رسانی است. هر وقت خواستید این روش ها را اجرا کنید از شخصی باتجربه و آگاه کمک بگیرید و کار را به فردی بسپارید که در این کار متخصص است.
هر بنا و سازنده ای برای این کار مناسب نیست؛ چرا که ممکن است به خوبی از پسِ کارهای ساخت و ساز برآید ولی به خاطرِ نداشتن دانشِ آکوستیک دیوار نکات ظریف را رعایت نکند. با این حال اگر خودتان اطلاعات خوبی در این زمینه داشته باشید و به درستی او را در تغییرات فیزیکی محیط یاری کنید به نتیجۀ مورد نظر خواهید رسید. به عبارت دیگر: دانش از شما و کار از بنا! هدفِ ما در این مقاله در اختیار قرار دادن این دانشِ ابتدایی است.
3 نکته که قبل از عایق صدا دیوار اتاق و سقف باید در نظر بگیرید
1- صدا از دیوار اتاق چقدر بلند است؟ به عنوان مثال آیا فریاد زدن و موسیقی بلند است یا مکالمه آرامتر. پاسخ به این سیستم عایق صدا دیوار مناسب برای دیوار اتاق خواب شما را مشخص می کند.
2- چه نوع سر و صدایی شنیده می شود؟ آیا سر و صدا در هوا (مثلاً صداها و موسیقی) یا ضربه (مثلاً گام برداشتن، کوبیدن درها) یا ترکیبی از این دو است. باز هم، انواع سر و صدای شنیده شده نیز تعیین می کند که کدام راه حل عایق صدا مناسب برای دیوار اتاق خواب شما است.
3- چقدر مستعد سروصدا هستید؟ همانطور که قبلاً اشاره شد، در شب حساسیت افراد به سر و صدا را می توان افزایش داد. اگر به طور طبیعی حساسیت بالایی به سر و صدا دارید، به یک راه حل عایق صدا دیوار اتاق خواب با عملکرد بالاتر نیاز خواهید داشت.
نکات طلایی عایق صدا دیوار داخلی و خارجی
- دیوار را برای از جهت نقاط ضعف، مانند شکاف، بررسی کنید زیرا این نقطه ضعفی برای خروج صدا خواهد بود. با دیوارها مانند عایق رطوبتی رفتار کنید، این فقط به اندازه ضعیف ترین نقطه خوب خواهد بود.
- با افزودن جرم/وزن به دیوار موجود، توانایی دیوارها را برای جلوگیری از نویزهای موجود در هوا بهبود بخشید. با اضافه کردن وزن و تراکم، عبور صداهای موجود در هوا از دیوار اتاق خواب را سخت تر می کنید.
- استفاده از لایه های مختلف عایق های صوتی که برای انواع مختلف صدا عملکرد بهتری خواهد داشت.
به حداقل رساندن نشت صدا از دیوارها، سقف و کف اتاق
اگر می خواهید اتاق خود را در برابر نفوذ صدا حفاظت کند طبیعی است که ابتدا محیطی که اتاق در آن محصور شده یعنی دیوارها، سقف و کف را درست کنید. عایق کاری صوتی در ساده ترین حالت به دو روش حاصل می شود:
- استفاده از حائل صوتی
- استفاده از شکاف هوا چگونه اتاق را عایق صدا کنیم
در روش اول از موادی مابین دیوار استفاده می شود که سرعت انتقال صدا را کاهش می دهد و در روش دوم به شیوۀ پنجره های دو جداره عمل می شود؛ یعنی وسط دیوار یک لایۀ خالی از هوا قرار می گیرد تا میزان انتقال حرارت و صدا کاهش یابد. با در نظر گرفتن این دو روش نحوۀ عایق کردن صوتی دیوار، سقف و کف اتاق را بررسی کنیم.
شناورسازی کف اتاق
رایج ترین تکنیکِ عایق کاری صوتی برای کف اتاق، شناور کردن آن است؛ یعنی به طریقی بین کف اتاق و زمین فاصله ایجاد کنیم. بهتر است قبل از دیوار و سقف سراغ کف اتاق بروید و به قول معروف کار را از بنیان درست کنید. فرقی هم نمی کند که در خانۀ ویلایی زندگی یا در طبقۀ همکف ساختمان یا در طبقۀ چندم آن، خلاصه باید این کار را انجام دهید. چگونه اتاق را عایق صدا کنیم
برای این منظور می توان کف اتاق را خراب و از نو یک کفِ شناور درست کرد؛ این کار شدنی است ولی به خاطر هزینه زیاد و دستکاری محیط چندان معقول نیست. راه دیگر اضافه کردن یک کفِ کاذب (مثل سقف کاذب) به اتاق است. در واقع یک سری مواد را در کفِ اتاق تعبیه می کنید و بعد از شاسی کشی، لایۀ دیگری که همان کف کاذب است را بر روی آن قرار می دهید.
ایزوله سازی دیوارها
بعد از زمین مرحلۀ بعد عایق کاری دیوارهاست. فرض را بر این می گیریم که با دیوارهای خشک (drywall) سروکار دارید. دیوار خشک به ورقه ای از گچ گفته می شود که مابین دو لایۀ ضخیم از کاغذ یا مقوای فشرده قرار گرفته و برای ساخت دیوارهای جداکنندۀ داخلی و سقف از آن بهره می گیرند. بالاتر SheetBlok را معرفی کردیم که برای عایق کردن دیوارها کاربرد زیادی دارد. این ماده با پوشاندن سطح دیوارها ۴ دسیبل بیشتر از سرب خالص در بحث انتقال صدا موثر است.
شیت بلاک طوری ساخته شده که به راحتی بر روی هر سطحی از دیوار می توانید نصب کنید و به صورت چشمگیری میزان انتقال صدا را کاهش می دهد. با استفاده از کانال های Auralex RC8 (تصویر پایین) به راحتی می توانید یک ساندویچ پنل با پشتیبانی از دو لایۀ گچ به ضخامت ⅝ اینچ به همراه یک لایه شیت بلاک مابین آن درست کنید. این محصول طوری ساخته شده که دیوار ثانویه را تا به طور کامل از سازۀ اصلی بنا جدا می کند.
اگر اتاق شما به اندازه ای بزرگ باشد که بتوانید چند اینچِ دیگر از فضای آن را فدا کنید می توانید لایۀ دیگری از دیوار خشک که با پوششی از SheetBlok حائل شده فضایی خالی از هوا ایجاد کنید (اساساً ساخت چنین چیزی همان منافع کفِ کاذب را برای دیوار به همراه خواهد داشت. برای ایزوله سازی بهتر، دیوار ثانویه را باید روی کفِ ایزوله شده قرار دهید).
مسلماً ساخت چنین سازۀ پیشرفته ای نیازمند یک فرد متخصص است ولی قطعاً ارزش یک محیط بی سروصدا را خواهد داشت. در واقع شما یک اتاق دیگر درون اتاق فعلی خود بنا کرده اید؛ این تکنیکی است که در اغلب استودیوهای حرفه ای دنیا هم انجام می شود.
نکته: اضافه کردن صدها کیلو مواد ساختمانی در داخل بنای فعلی نیازمند نظارت یک معمار یا مهندس حرفه ای ساختمان است. اضافه کردن بار اضافه به اتاق بدون در نظر گرفتن اصول ایمنی و استانداردهای لازم می تواند فاجعه آمیز و خطرناک باشد.
عایق کاری سقف
عایق کاری سقف نیز به همان صورتی که برای دیوار و کفِ اتاق انجام شد صورت می گیرد که البته سخت ترین بخش عایق کاری صوتی اتاق است. ساخت یک سقف کاذب روی سقفِ فعلی کارِ بسیار دشواری است. در تئوری همه چیز مثل دیوار است. با دولایه دیوار خشک و SheetBlok یک ساندویچ پنل می سازید و سپس با کمک Auralex RC8 به سقف متصل می کنید.
بسته به شرایط پیشنهاد خوبی است که سقف کاذب را بر روی لایه ای از SheetBlok و کف پوش چوبی قرار دهید. این کار بهبود زیادی در عایق کردن سقف به وجود می آورد. با این حال گاهی هم انجام چنین کاری مقدور نیست. مثلاً به خاطر کوتاه بودن سقف اتاق و … .
همچنین قرار دادن لایه ای از پشم شیشه یا پشم سنگ (تصویر پایین: Auralex Mineral Fiber ) بین سقف اصلی و کاذب ایدۀ خوبی برای ایزوله سازی بهتر است. عایق کاری سقف از بقیۀ قسمت ها سخت تر و البته مهم تر است؛ هم به لحاظ ایمنی و هم برای عایق کاری صوتی اتاق.